Nu het publieke debat steeds meer gaat over je gerepresenteerd voelen door de politiek vonden wij het eens tijd de kieslijsten onder de loep te nemen. Dat de tweede kamer en de kieslijsten over het algemeen beheerst worden door blank, witte, academisch opgeleide mannen mag geen geheim zijn, maar hoe goed vertegenwoordigd zijn de twaalf provincies? Kiespijn dook in de kieslijsten van 28 partijen met minimaal 12 personen op de lijst. Maakte een tabel en trok conclusies.
Het tekort van Brabant
Het eerste dat ons opviel is slechte vertegenwoordiging van Noord-Brabant en Gelderland. Woont 14.7% van alle Nederlanders in Noord Brabant komt slechts 10.8% (verschil van 3,9%) van de mogelijke Kamerleden uit deze provincie. In Gelderland is deze verhouding 12% tegen 7.9%. Beide provincies zijn slechts voor 2 derde van hun inwonersaantal vertegenwoordigt. Noord Brabant ziet zichzelf vooral vertegenwoordigt in een aantal nieuwe en middelgrote partijen. Ook de VVD en SP vertegenwoordigen deze provincie goed.
In de cijfers van Gelderland valt direct op dat Gelderland vooral vertegenwoordigd wordt door Christelijke partijen. Er staan een aantal kandidaten uit de grote steden Arnhem & Nijmegen op de lijsten maar het grootste deel van de Gelderse vertegenwoordigen komt uit de Biblebelt en van het platte-CDA-land. Wie het niet zo op anti homo en prolife clubjes heeft moet in Gelderland zijn heil halen bij de SP, de viruswappies van ‘hartje’, D66 de PvdD of het nieuwe en kansloze Oprecht.
Trust me.
Wat betekend deze slechte representatie voor het vertrouwen in de politiek? We pakken er de laatste CBS cijfers bij (zie links). En leggen daar de uitslag van ons Kieslijst onderzoek naast.
Op Overijssel, Gelderland en Zeeland na is er een overeenkomst te zien tussen het vertrouwen in de politiek en de representatie op de kieslijsten (en daarmee in de makers van de politieke programma’s). Wanneer we kijken naar de huidige bezetting van de tweede kamer valt Overijssel weg en krimpt het tekort aan representatie van Gelderland.
De verschillen blijven echter zo klein dat we er geen harde conclusies aan durven hangen.
Uut grunn
CDA’er en mediapersoonlijkheid Pieter Omzigt riep kiezers afgelopen week op te stemmen op personen uit hun eigen provincie. Ondanks dat er geen harde conclusies te trekken zijn kunnen ook wij ons voorstellen dat bijvoorbeeld de gaskraan in Groningen eerder dicht zou gaan met meer Groningers in de kamer. Maar welke partijen representeren dan het beste? We plempten al onze bevindingen in onderstaande tabel. In de bovenste column ziet u dan naam van de provincie en het percentage van de Nederlandse bevolking dat daar woont. Daaronder staan de partijen en het aantal mensen op de kieslijst per provincie. Dit is vervolgens ook weer omgerekend naar een percentage dat zo dicht mogelijk bij het bevolkingspercentage moet komen. Doet een partij het goed krijgen ze een blauw vakje. Hoe groter de oververtegenwoordiging hoe groener en hoe kleiner de vertegenwoordiging hoe roder. Uiteindelijk eindigt in zwart voor 0%. Helemaal onderaan staat het gemiddelde van alle kieslijsten samen afgezet tegen het bevolkingspercentage.
Uruguay?! WTF?!
Wat direct opvalt is het enorme zwarte vlak rechts in de tabel. Dit vlak is ontstaan door partijen die mensen die in het buitenland wonen op hun lijst zetten. Vaak Belgen en een tweetal New-Yorkers en (iets begrijpelijker) twee Sint Maartenaars. De VVD heeft drie geïmmigreerde op hun kieslijst staan maar NSDAP FvD spant de kroon met vier (8% van hun kieslijst). Voor wie nog twijfelde aan de bruinhemderij van deze partij lichten we er eentje uit. De in Uruguay wonende Dr. Gert-Jan Mulder. Mulder wordt op de site van de partij gepresenteerd als een leuke gezellige boer maar heeft een wereldwijd concern dat handelt in fosfaatrechten, ammoniakrechten en betalingsrechten. Pomp jij in Nederland teveel rotzooi in je bedrijf rond? Dan koop je wat rechten van Mulder die vervolgens verklaart dat een boerderijtje in Uruguay deze uitstoot compenseert. Mulder wilde al eerder terug komen uit Uruguay om minister voor de PVV te worden. Inmiddels is de beste man al diverse keren van Twitter verwijdert (hij riep daar onder andere vanuit Uruguay dat Aboutaleb geen zomergast mocht zijn wegens zijn niet Nederlandse achtergrond) en blaat hij op extremere hoeken van het internet over linkse complotten om hem te onderdrukken.
Dus, ongeacht of je van plan bent het advies van Omtzigt te volgen, kijk eens goed naar de mensen op de kieslijst van je partij naar keuze en of je idealen ook echt overeen komen met die van de kandidaten.
Jacob Gesink
Jaap