Kiespijn las voor u 95 pagina’s aan verkiezingsprogramma van de VVD, getiteld ‘Samen aan de slag, nieuwe keuzes voor een nieuwe tijd’. De strekking: alles ging heel goed, totdat corona uitbrak.
“Met de economische problemen die volgen op de coronacrisis voelt het soms of we weer terug bij af zijn. Toch is dat te pessimistisch gedacht. Nederland staat er een stuk beter voor dan bij het begin van de vorige crisis. Maatregelen tegen irreguliere migratie en klimaatverandering zorgen ervoor dat we beter voorbereid zijn op crises op deze terreinen.”
Kiespijn denkt hierbij even aan Urgenda, de organisatie die rechtszaken aanspande tegen de overheid, omdat zij zich stelselmatig niet aan de afgesproken CO2 afspraken houdt. Urgenda won deze rechtszaken, ondanks de grote moeite die de regering deed om er onderuit te komen. De VVD heeft hier voor de volgende termijn gelukkig een oplossing voor:
“Beperken van de mogelijkheid voor stichtingen en verenigingen om te procederen uit naam van het algemeen belang om zo een politieke uitspraak te forceren.”
De VVD zet ditmaal niet in op de hogere klasse, maar op de werkende middenklasse. Haar ideaal is dat iedereen full time werkt. Wie dat niet kan, hoeft op minder steun te rekenen. De wederkerigheid houdt op waar iemand niet kan geven. De woorden dakloosheid en minima komen niet in het programma voor. (Wel wordt een paar keer genoemd dat mensen eenvoudiger uit hun huis gezet moeten kunnen worden.)
Nieuwe koers
Toch valt een koerswijziging op, ten opzichte van de afgelopen regeringsperioden. Zo wil de liberale partij een sterkere, actievere rol van de overheid. Ook moeten de rafelranden van het kapitalisme worden bijgeschaafd. De VVD geeft toe dat ze normen en waarden uit het oog is verloren en wil van onverschilligheid naar wederkerigheid.
“En hoewel wij als liberalen soms wat aarzelend zijn om die term in de mond te nemen, zouden we het ook visie kunnen noemen.”
De VVD wordt buitengewoon vrolijk van alcoholvrij bier en wijdt hier zowaar een alinea aan. Minder leuk vindt ze dat werknemers er nauwelijks op vooruit gaan, terwijl de top van een bedrijf juist forse loonsverhogingen krijgt. En, nog erger:
“Er zijn bedrijven ontstaan die miljarden aan omzet kunnen behalen zonder voldoende bij te dragen aan de samenleving. Winsten worden geboekt in landen zonder dat bedrijven daar ook echte kantoren hebben.”
Het korte termijn geheugen van de VVD blijkt een beetje stuk, maar wij zijn niet te beroerd om het te helpen opfrissen. Het was het Europees Hof dat de Nederlandse regering in 2019 tot de orde riep, omdat Nederland ongeoorloofd een belastingparadijs is waarin brievenbusfirma’s misbruik maken van regelgeving om belasting te ontwijken. En het was mr. Rutte himself die zich tot op het bot heeft hardgemaakt voor het afschaffen van de dividendbelasting. Een cadeautje voor buitenlandse aandeelhouders en multinationals, waarmee de schatkist zo’n 2 miljard euro per jaar zou mislopen. Heeft u daar nog een actieve herinnering aan? Nu staat het tegengaan van belastingontduiking zowaar genoemd in het program.
Innovatie als toverstaf, kernwapens als waakhond
Veel van de oplossingen die de VVD presenteert, hebben betrekking op technische en digitale innovatie. Door nieuwe technieken ontstaat vanzelf beter onderwijs, een betere gezondheidszorg, betere landbouw en een beter klimaat. Wel moet er meer geld naar infrastructuur, ondernemers, betaalbare kinderopvang, reservevoorraden in ziekenhuizen en vooral naar defensie. De VVD heeft defensie sowieso hoog in het vaandel staan, dus naast het budget worden capaciteit en materieel substantieel verhoogd. Ook komt er een Nationale defensiedag waarop jongeren een dag een programma volgen. Evenals een justitieprogramma voor jonge delinquenten die na positief resultaat kunnen solliciteren bij defensie.
Om (jeugd)criminaliteit en radicalisering tegen te gaan blijft de VVD vertrouwd met het begrip repressie. Zwaardere straffen, meer bevoegdheden van het OM, meer wijkagenten en cyberexperts. Boa’s krijgen de beschikking over wapenstok en pepperspray.
Door het programma heen wordt een aantal keren met een schuin oog naar gemeenten gekeken. Die moeten meer en mogen minder. Meer vertrouwen ligt er bij Europa als bondgenoot. Als het tenminste gaat om Europese richtlijnen en normen. Maar daar moet Nederland vooral niet bovenuit stijgen. De VVD wil niet het braafste jongetje van de klas zijn. Europese samenwerking op gebied van defensie en handel bevalt goed, vooral om ons te wapenen tegen het assertieve Rusland en China. Maar op het gebied van migratie wil de VVD alleen bij de EU aansluiten als de visie overeenkomt.
Een plek onder de zon
Het woningentekort wordt volgens de VVD voornamelijk veroorzaakt doordat gemeenten en woningbouwcorporaties onvoldoende regie hebben genomen, maar ook door scheefhuurders die niet doorstromen naar een koopwoning. De nieuwbouw van woningen wordt wat de VVD betreft daarom vanuit de landelijke overheid gecoördineerd.
De VVD wil alleen nog geld besteden aan ontwikkelingssamenwerking als het gaat om het strategisch behartigen van Nederlandse belangen, zoals het indammen van migratiestromen en ons inkopen op markttoegang voor Afrikaanse grondstoffen. Vluchtelingen worden alleen nog in de regio opgevangen of teruggestuurd door een Europese grenswacht. De instroom wordt dus nagenoeg 0. Hun rechten worden ingeperkt en de verplichtingen aangescherpt. Slechts enkele vanuit die regio geselecteerde asielzoekers met een gedegen opleiding krijgen toegang tot Nederland, voor maximaal 3 jaar. In het vierde jaar moeten zij terug naar eigen land of de regio, of volledig zelfredzaam zijn in de Nederlandse maatschappij.
Retorica
Wat de VVD moet worden nagegeven, is een buitengewoon talent om recht te lullen wat krom is. Ze kan mensen het gevoel geven dat het logisch is wat wordt gezegd. Door zaken te ontkennen noch bevestigen. Door een vleugje erkenning te doen opwaaien, en daarop ontkenning neer te laten dwarrelen. Daarvoor applaus!
Jaap